Leestijd: 10 minuten
Geschreven door onze gastblogger Georgina Stanciu
Ruim 10 jaar geleden ontstond de eerste hype met proteïnerijke voeding en supplementen. Je kon geen product aanschaffen of er was wel proteïne aan toegevoegd. Inmiddels heeft dit fenomeen ook de markt van haarverzorging bereikt. Maar wat doen proteïnen precies in je haarverzorging en wanneer heb je deze eigenlijk nodig?
Wat zijn proteïnen?
Proteïnen, ook wel eiwitten, zijn een van de bouwstenen van ons lichaam. Onze spieren, pezen, huid en haar bestaan voor een groot deel uit proteïnen. Zonder dit stofje zou je lichaam niet kunnen functioneren.
Wat zijn gehydroliseerde proteïnen?
Gehydroliseerde proteïnen zijn proteïnen die in tegenstelling tot de proteïnen in je voeding, niet meer intact zijn, maar zijn afgebroken tot kleinere moleculen.
Hydroliseren:
Het splitsen van een stofje. Een groot molecuul wordt opgedeeld in kleinere moleculen.
Dit doen fabrikanten omdat proteïnen met grote moleculen, zoals die in je voeding, niet heel veel voor je haar doen omdat de moleculen doorgaans te groot zijn om in je haar te kunnen doordringen. Precies om deze reden hebben de welbekende Do It Yourself maskers (zoals met ei of yoghurt) voor veel haartypes weinig nut. Deze proteïnen kúnnen niet opgenomen worden in je haar.
Wat doen proteïnen?
Gehydroliseerde proteïnen worden al decennia lang in haarproducten gebruikt. Zelfs hele kleine toevoegingen van proteïnen hebben een merkbare uitwerking op het haar. Zo geeft het een bepaalde stevigheid aan het haar, zorgt het voor meer glans en kan het in theorie zelfs je haarstructuur verbeteren. Sommige proteïne soorten zijn in staat om diep in de haarschubben te penetreren en daar het haar gehydrateerd te houden.
In het kort worden proteïnen in haarproducten ingezet om hydratatie te verbeteren en haarbreuk te voorkomen. Maar voor je naar de winkel snelt om flink wat proteïnerijke producten in te slaan, is het belangrijk te weten hoe je de juiste proteïne voor jouw haar soort kiest.
Wanneer heeft mijn haar proteïnen nodig?
Er zijn een aantal haarsoorten die per definitie profiteren van het toevoegen van proteïnen in de verzorging:
• Droog haar
Als je alles al hebt geprobeerd om je droge lokken tot leven te wekken met olie en conditioner, dan kan het raadzaam zijn om te controleren of je wel voldoende proteïnen gebruikt.
• Fijn en medium haar
Bij deze haartypes geeft proteïne meer stevigheid aan het haar. Mensen met dikker haar hebben dit profijt meestal niet. Zij zullen merken dat een teveel aan proteïnen juist leidt tot stug en breekbaar haar.
• Geverfd of gebleekt haar
Ook haar dat geverfd gáát worden.
• Breekbaar of beschadigd haar
Haar dat regelmatig wordt blootgesteld aan chloor, gepermanent haar, beschadigd haar, breekbaar haar, poreus haar en haar dat regelmatig aan hitte wordt blootgesteld. Denk aan het gebruik van een föhn of stijltang.
Welke proteïnen heeft mijn haar nodig?
Je weet nu dat je proteïne nodig hebt. Maar hoe weet je welke proteïnen je nodig hebt en met welke frequentie? Dat blijft een kwestie van uitproberen, maar er zijn wel degelijk richtlijnen voor. Strikt genomen kun je als vuistregel aanhouden dat hoe groter de moleculen in de proteïnen zijn, hoe beter het geschikt is voor heel poreus en beschadigd haar. Heb je gezond haar? Dan zul je meer baat hebben bij proteïnen die wat kleiner zijn. Een klein molecuul is immers beter in staat om tot het haar door te dringen.
Waarom kan ik niet elk soort proteïne voor mijn haar gebruiken?
Om te begrijpen waarom niet alle proteïnen voor jouw haar werken, is het belangrijk om te weten wat poreus haar betekent: De buitenste laag van je haar bestaat uit schubben. Deze schubben beschermen de binnenste laag door niet te veel vocht toe te laten en niet te veel vocht te laten ontsnappen. Je haar heeft namelijk een precieze hoeveelheid vocht nodig om sterk en gezond te zijn. Als jouw haar hoog poreus is, zijn er óf te weinig schubben óf staan ze open.
Door die openingen van hoog poreus haar, kunnen grotere moleculen aan het haar hechten. Maar is jouw haar laag poreus, dan zijn de schubben ‘gesloten’ en kunnen die grotere moleculen niet je haar in dringen. Je hebt dan dus proteïnen met kleine moleculen nodig.
Porositeit is niet zo zwart wit, maar heeft over het algemeen de volgende kenmerken:
Let op! Build up van bijvoorbeeld siliconen kunnen het beeld verstoren. Zorg dus dat je een final wash doet.
Welke proteïnen zijn er?
• Aminozuren en peptides
Deze zijn het kleinst van alle proteïnen en daarmee ook meteen geschikt voor heel veel soorten haar. Van fijn tot dik haar en van hoog tot laag poreus haar.
Deze zie je op de ingrediëntenlijst vaak staan als ‘Amino Acids’ of ‘Peptides’
• Gehydroliseerde zijde, keratine en collageen
Ook deze proteïnen hebben kleine moleculen en zijn daarmee geschikt voor vrijwel elk haartype.
Deze zie je op de ingrediëntenlijst staan als ‘Hydrolyzed Silk, Hydrolyzed Keratin of Hydrolyzed Collagen’
• Gelatine
Gelatine heeft iets grotere moleculen en is daarmee meer geschikt voor hoog poreus, fijn of heel breekbaar haar.
Deze zie je op de ingrediëntenlijst staan als ‘Gelatin’
• Gehydrolyseerde plantaardige proteïnen (bijvoorbeeld: tarwe, soja, lupine en quinoa)
Deze moleculen zijn ook weer wat groter en dus beter geschikt voor fijn en medium haar, beschadigd of gebleekt haar of haar dat geverfd is. Laag poreus (gezond haar) kan deze proteïnen beter niet te vaak gebruiken.
Deze zie je op de ingrediëntenlijst staan als ‘Hydrolyzed Wheat Protein, Hydrolyzed Wheat Starch, Hydrolyzed Soy Protein, Hydrolyzed Quinoa of Hydrolyzed Lupine’
Hoe moet ik proteïnen gebruiken?
De grootste fout die je kunt maken, is door meteen alle proteïnesoorten tegelijk te gebruiken of door proteïne in al je verzorgingsproducten te kiezen. Er zijn maar weinig haartypes die baat hebben bij een overdaad aan proteïnen. Heb je echter kapot geblondeerd of chemisch behandeld haar, dan ben je een uitzondering en kan het wonderen doen om van shampoo tot aan je stylingproducten de juiste proteïnen voor jouw haartype toe te voegen.
Val je niet in deze categorie, dan kun je het best beginnen met 1 product, zoals een masker. Experimenteren met de timing van een haarmasker kan ook veel nut hebben.
Heb je zeer beschadigd en poreus haar?
Over het algemeen zien we bij zeer beschadigd en dus poreus haar dat het nuttig is om na elke wasbeurt (dus na de shampoo en vóór de conditioner) een masker te laten inwerken. Zo krijgen de proteïnen in het product genoeg tijd om zich aan de haar te binden en het haar te herstellen.
Heb je laag poreus of dik haar?
Dan kun je een masker het best gebruiken met een warme handdoek of heat cap. De warmte van de hoofdhuid of de heat cap forceert de haarschubben dan iets open waardoor de proteïnen zich beter kunnen hechten.
‘Help, het werkt nog steeds niet!’
Merk je dat je haar te stug wordt en nemen de klitten toe? Dan gebruik je waarschijnlijk ofwel de verkeerde proteïne voor jouw haartype of je gebruikt het te vaak.
In de wandelgangen gonst het van de berichten over ‘moisture’ en ‘proteïne’ overload, maar geen van deze termen zijn ooit wetenschappelijk aangetoond. Aannemelijker is dat er sprake is van teveel of te weinig proteïne in de haarverzorging of dat men de verkeerde soort proteïne voor het haartype gebruikt.
Gezond haar heeft maar weinig proteïnen nodig. Dan volstaat een wekelijks of zelfs twee-wekelijks proteïne masker. Blijft je haar ondanks het gebruik van een proteïnemasker futloos en zakken je krullen bijvoorbeeld snel uit, voeg dan ook een shampoo of conditioner met proteïne toe zodat het haar weer wat stevigheid terug krijgt. Heb je echter (chemisch) behandeld haar of is je haar niet langer meer in een goede conditie, dan heeft het zin om naast het masker eventueel ook je shampoo, conditioner en leave-in producten van de juiste proteïne te voorzien.
Conclusie
Het is dus vooral belangrijk dat je begrijpt hoe proteïnen opgenomen worden in je haar. Dan snap je waarom je niet zomaar elk proteïnesoort kunt gebruiken. Laten we het nog eens samenvatten:
Heb je laag poreus haar?
Dan gebruik je proteïnen met kleine moleculen zoals Amino Acids, Peptides, Hydrolyzed Silk, Hydrolyzed Keratin of Hydrolyzed Collagen. Door een warme handdoek of heat cap te gebruiken bij je masker, gaan de haarschubben nog wat meer openstaan en kan de proteïne nog beter opgenomen worden.
O.a. deze producten zijn geschikt voor jou:
Heb je hoog poreus haar?
Dan gebruik je proteïnen met grotere moleculen zoals Gelatin, Hydrolyzed Wheat Protein, Hydrolyzed Wheat Starch, Hydrolyzed Soy Protein, Hydrolyzed Quinoa of Hydrolyzed Lupine.
O.a. deze producten zijn geschikt voor jou:
Hopelijk hebben we je hiermee een beetje op weg geholpen naar gezonder, glanzender en vooral sterker haar.
Georgina Stanciu
Onderzoeksjournalist cosmetische dermatologie